Рекламный баннер 990x90px bantop
#башҡортмәҙәниәте #культурабашкир
10:01 10.12.2025 16+
#башҡортмәҙәниәте #культурабашкир
Башҡорт халҡында тыйыуҙар һәм ырым-ышаныуҙар күптән барлыҡҡа килгән, улар тормоштоң төрлө өлкәләренә ҡағыла. Түбәндә уларҙың иң киң таралғандары һәм аңлатмалары бирелә.
Ғәҙәттән тыш тыйыуҙар:Төнөн көҙгөгә ҡарарға ярамай, сөнки ул кешенең көсөн һура.
- Йоҡо бүлмәһендә көҙгө булырға тейеш түгел, ул энергияны йыя.
- Аҡты (һөттө) көн байығас кешегә бирмәү яҡшы, сөнки һыйырыңа зыян килергә мөмкин.
- Аҡсаны кис, ҡояш байығас кешегә бирмәү — бәрәкәтте юғалтыу тигән һүҙ.
- Ҡул арты ауыр кешегә мал йәки ҡош-ҡорт бирмәү кәрәк, сөнки был уңышһыҙлыҡҡа килтерә.
- Эңер төшкәс, ҡояш байығас бысраҡ һыуҙы һәм сүп-сарҙы түкмәү -бәрәкәтте һаҡлау өсөн.
- Ай һәм йыл аҙағында эш башлау оҙаҡҡа һуҙылып, ауыр барырға мөмкин.
Ҡыҙ күсеү һәм киленгә ҡағыла торған тыйыуҙар: Ҡыҙ күскәндә ҡаҙ биреп ебәрмәү — бер аҙ алға, бер аҙ артҡа баҫыуҙы символлаштыра.
- Ҡыҙ артынан гөл биреү — ғүмере ҡыҫҡа булыуы ихтимал.
- Ҡыҙ кейәүгә киткәндә артына боролоп ҡарарға ярамай, сөнки кире ҡайтыу мөмкин.
- Йыл тормай киленде маҡтамау — күҙ тейеүҙән һаҡланыу.
Кеше күңеленә бәйле тыйыуҙар: Ватыҡ көҙгөгә ҡарау күңелдең китек булыуына килтерә.
- Кешене нахаҡҡа ҡарғау — үҙеңә кире ҡайта.
- Ҡаты бәрелеү, күңелде рәнйетеү — кеше рәнйеше ҡарғыштан да яман. - Бер нәмәгә лә аптырарға ярамай, сөнки нимәгә аптырайһың — шул алдыңа килә.
Ырым-ышаныуҙар: Яҙ еткәс, арба юлы төшмәҫ борон йәш ҡолон күреү — йыл буйы еңел һәм һаулыҡлы йөрөү өсөн.
- Ат һатҡанда, хужа уны йүгәне менән тоттора, малдың ҡото китмәһен өсөн.
- Мал һатҡанда ҡотто һаҡлау өсөн өс тапҡыр "Ҡотоңдо алам" тип ҡабатлау, һырт буйынан йәки мөгөҙ төбөнән йөн йолҡоу һәм ҡура егенә ҡыҫтырыу йолалары бар.
Өй һәм йорт менән бәйле тыйыуҙар һәм ырымдар: Өйгә яңы кеше ингәндә, уны ҡаршы алғанда уңыш теләп, уң аяҡ менән индерәләр.
- Өй эсендә аяҡ кейемен кейеп йөрөргә ярамай, сөнки был өйгә яманлыҡ килтерә.
- Өй ишегенең төбөндәге тупһаға таш ҡуйыу — йортто һаҡлау һәм яман көстәрҙән һаҡланыу өсөн.
- Өй эсендә ҡапҡаны асып-ябып йөрөүҙе артыҡ күп эшләмәү — өйҙә тыныслыҡ һәм тәртип һаҡлау өсөн.
- Өйҙә утты һүндергәндә, уны бөтөнләй һүндерергә түгел, бәлки бер аҙ ялҡын ҡалдырырға кәңәш итәләр — был йортҡа бәрәкәт килтерә.
Тормош һәм ғаилә менән бәйле тыйыуҙар: Өйләнешкәндә, кәләште өйҙән сығарғанда, уны уң аяҡ менән сығарырға тырышалар — уңыш һәм бәхет өсөн.
-Ғаиләгә яңы кеше килгәс, уны тәүге көндәрҙә күп һорауҙар менән борсолорға ярамай — был мөнәсәбәттәрҙе боҙоуы мөмкин.
- Ғаиләгә яңы кеше килгәс, уны тәүге көндәрҙә өй эсендә бер кем менән дә бәхәсләшергә ярамай.
- Балаларҙы тәүге тапҡыр йоҡоға яткырғанда, уларҙың башына аҡ яулыҡ ҡуйыу — уларҙы яман күҙҙән һаҡлау өсөн.
Табиғәт һәм ауыл хужалығы менән бәйле тыйыуҙар: Ҡоштарҙың өйгә инеүенә юл ҡуймау — өйгә яманлыҡ килеүен иҫкәртеү.
•Һыйырҙы һауғанда, һауынсының ҡулдарын йылы тотоу — һөттөң тәмле һәм файҙалы булыуы өсөн.
•Ауыл эштәрен башлағанда, тәүге эште уңышлы башҡарыу өсөн, тәүге ҡоралды йәки ҡоралдарҙы изге һүҙҙәр менән ҡаршы алыу.
•Ҡош-ҡортҡа яман һүҙ әйтергә ярамай, сөнки уларҙың ҡото китә.
Башҡорт халҡында тыйыуҙар һәм ырым-ышаныуҙар күптән барлыҡҡа килгән, улар тормоштоң төрлө өлкәләренә ҡағыла. Түбәндә уларҙың иң киң таралғандары һәм аңлатмалары бирелә.
Ғәҙәттән тыш тыйыуҙар:Төнөн көҙгөгә ҡарарға ярамай, сөнки ул кешенең көсөн һура.
- Йоҡо бүлмәһендә көҙгө булырға тейеш түгел, ул энергияны йыя.
- Аҡты (һөттө) көн байығас кешегә бирмәү яҡшы, сөнки һыйырыңа зыян килергә мөмкин.
- Аҡсаны кис, ҡояш байығас кешегә бирмәү — бәрәкәтте юғалтыу тигән һүҙ.
- Ҡул арты ауыр кешегә мал йәки ҡош-ҡорт бирмәү кәрәк, сөнки был уңышһыҙлыҡҡа килтерә.
- Эңер төшкәс, ҡояш байығас бысраҡ һыуҙы һәм сүп-сарҙы түкмәү -бәрәкәтте һаҡлау өсөн.
- Ай һәм йыл аҙағында эш башлау оҙаҡҡа һуҙылып, ауыр барырға мөмкин.
Ҡыҙ күсеү һәм киленгә ҡағыла торған тыйыуҙар: Ҡыҙ күскәндә ҡаҙ биреп ебәрмәү — бер аҙ алға, бер аҙ артҡа баҫыуҙы символлаштыра.
- Ҡыҙ артынан гөл биреү — ғүмере ҡыҫҡа булыуы ихтимал.
- Ҡыҙ кейәүгә киткәндә артына боролоп ҡарарға ярамай, сөнки кире ҡайтыу мөмкин.
- Йыл тормай киленде маҡтамау — күҙ тейеүҙән һаҡланыу.
Кеше күңеленә бәйле тыйыуҙар: Ватыҡ көҙгөгә ҡарау күңелдең китек булыуына килтерә.
- Кешене нахаҡҡа ҡарғау — үҙеңә кире ҡайта.
- Ҡаты бәрелеү, күңелде рәнйетеү — кеше рәнйеше ҡарғыштан да яман. - Бер нәмәгә лә аптырарға ярамай, сөнки нимәгә аптырайһың — шул алдыңа килә.
Ырым-ышаныуҙар: Яҙ еткәс, арба юлы төшмәҫ борон йәш ҡолон күреү — йыл буйы еңел һәм һаулыҡлы йөрөү өсөн.
- Ат һатҡанда, хужа уны йүгәне менән тоттора, малдың ҡото китмәһен өсөн.
- Мал һатҡанда ҡотто һаҡлау өсөн өс тапҡыр "Ҡотоңдо алам" тип ҡабатлау, һырт буйынан йәки мөгөҙ төбөнән йөн йолҡоу һәм ҡура егенә ҡыҫтырыу йолалары бар.
Өй һәм йорт менән бәйле тыйыуҙар һәм ырымдар: Өйгә яңы кеше ингәндә, уны ҡаршы алғанда уңыш теләп, уң аяҡ менән индерәләр.
- Өй эсендә аяҡ кейемен кейеп йөрөргә ярамай, сөнки был өйгә яманлыҡ килтерә.
- Өй ишегенең төбөндәге тупһаға таш ҡуйыу — йортто һаҡлау һәм яман көстәрҙән һаҡланыу өсөн.
- Өй эсендә ҡапҡаны асып-ябып йөрөүҙе артыҡ күп эшләмәү — өйҙә тыныслыҡ һәм тәртип һаҡлау өсөн.
- Өйҙә утты һүндергәндә, уны бөтөнләй һүндерергә түгел, бәлки бер аҙ ялҡын ҡалдырырға кәңәш итәләр — был йортҡа бәрәкәт килтерә.
Тормош һәм ғаилә менән бәйле тыйыуҙар: Өйләнешкәндә, кәләште өйҙән сығарғанда, уны уң аяҡ менән сығарырға тырышалар — уңыш һәм бәхет өсөн.
-Ғаиләгә яңы кеше килгәс, уны тәүге көндәрҙә күп һорауҙар менән борсолорға ярамай — был мөнәсәбәттәрҙе боҙоуы мөмкин.
- Ғаиләгә яңы кеше килгәс, уны тәүге көндәрҙә өй эсендә бер кем менән дә бәхәсләшергә ярамай.
- Балаларҙы тәүге тапҡыр йоҡоға яткырғанда, уларҙың башына аҡ яулыҡ ҡуйыу — уларҙы яман күҙҙән һаҡлау өсөн.
Табиғәт һәм ауыл хужалығы менән бәйле тыйыуҙар: Ҡоштарҙың өйгә инеүенә юл ҡуймау — өйгә яманлыҡ килеүен иҫкәртеү.
•Һыйырҙы һауғанда, һауынсының ҡулдарын йылы тотоу — һөттөң тәмле һәм файҙалы булыуы өсөн.
•Ауыл эштәрен башлағанда, тәүге эште уңышлы башҡарыу өсөн, тәүге ҡоралды йәки ҡоралдарҙы изге һүҙҙәр менән ҡаршы алыу.
•Ҡош-ҡортҡа яман һүҙ әйтергә ярамай, сөнки уларҙың ҡото китә.
Оставить сообщение: